Bedragen x € 1.000 | ||||||
Programma 3 Groen, Duurzaam & Ruimtelijk Dordrecht | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
saldo | saldo | saldo | saldo | saldo | ||
Ontwikkelingen met effect op financieel perspectief | ||||||
1. | Beheerkosten Ambities openbare ruimte (groen/blauw) | 0 | 0 | -80 | -80 | -80 |
2. | Dierenwelzijnsbeleid | 0 | -40 | -40 | -40 | -40 |
3. | Ambities openbare ruimte (onderhoud) | 0 | 0 | -200 | -200 | -200 |
4. | Chemours-PFAS | -280 | -280 | -280 | -280 | -280 |
5. | Walstroomvoorzieningen | -110 | -80 | -80 | 0 | 0 |
6. | Kiltunnel restitutie | -480 | -480 | -480 | 0 | 0 |
7. | Bomenprogramma | 0 | 0 | -650 | 0 | 0 |
. | ||||||
Investeringen (kapitaallasten) | ||||||
8. | Kademuren | 0 | 0 | -90 | -90 | -90 |
9. | Wantij-West | 0 | PM | -40 | -40 | -40 |
10. | Dagrecreatiecentrum NDB | 0 | 0 | -10 | -60 | -90 |
11. | Waterkraan fase 2 | 0 | 0 | -10 | -15 | -20 |
12. | Walstroomkasten | 0 | 0 | -20 | -80 | -80 |
. | ||||||
13. | Indexaties | |||||
Indexaties uitgaven | -1.130 | -2.570 | -2.765 | -2.760 | -2.760 | |
Indexaties inkomsten | 0 | 555 | 545 | 545 | 545 | |
. | ||||||
Administratief neutrale ontwikkelingen | ||||||
14. | Totaal administratief neutrale ontwikkelingen | -130 | -15 | -15 | -15 | -15 |
. | ||||||
Ombuigingen | ||||||
15. | Bouwdepot uitkomende bouwmaterialen openbare ruimte | 0 | 25 | 25 | 25 | 25 |
16. | In één keer dichtstraten na rioolvervanging | 0 | 0 | 10 | 15 | 20 |
17. | Rioolvervanging in de vorm van 'relining' | 0 | 0 | 10 | 15 | 25 |
18. | Samenvoegen exploitatiemiddelen onderhoud wegen | 0 | 100 | 100 | 100 | 100 |
19. | Aframen krediet wegenonderhoud | 0 | 100 | 130 | 160 | 160 |
20. | Vorstschade en gladheidsbestrijding | 0 | 150 | 150 | 150 | 150 |
21. | Optimaliseren reclameopbrengsten in de openbare ruimte | 0 | 250 | 250 | 250 | 250 |
22. | Reëler begroten inkomsten kabels en leidingen | 0 | 300 | 300 | 300 | 300 |
Wijziging saldo programma | -2.130 | -1.985 | -3.240 | -2.100 | -2.120 | |
. | ||||||
hogere lasten: - en lagere lasten: + | ||||||
hogere baten: + en lagere baten: - | ||||||
reserve onttrekking t.g.v. exploitatie: + | ||||||
reserve dotatie t.l.v. exploitatie: - | ||||||
Ontwikkelingen met effect op financieel perspectief
1. Beheerkosten Ambities openbare ruimte
De lasten zijn structureel € 80.000 hoger dan begroot in jaar 2026 en verder, omdat de aanpassingen die vanuit groenblauw in de openbare ruimte zijn uitgevoerd (en in 2024 en 2025 nog uitgevoerd gaan worden) structureel extra beheerbudget vereisen. Zonder dekking van deze lasten kunnen de desbetreffende fysieke aanpassingen niet (goed) onderhouden worden.
2. Dierenwelzijnsbeleid
De lasten zijn structureel € 40.000 hoger dan begroot in jaar 2024, omdat we uitvoering geven aan de wettelijke taak om naast zwerfdieren ook de wilde (vrijlevende) dieren op te vangen als dat nodig is.
Sinds vele jaren heeft de gemeente Dordrecht een overeenkomst met Dierenzorgcentrum Louterbloemen voor de opvang en het transport van zwerfdieren (gezelschapsdieren zoals honden en katten). De huidige begroting voorziet enkel in de opvang en het transport van gezelschapsdieren, maar niet in de opvang van wilde (vrijlevende) dieren. Louterbloemen is niet gespecialiseerd in de opvang van wilde (vrijlevende) dieren en heeft hier dus niet de faciliteiten voor. Gespecialiseerde wildopvang-organisaties kunnen dit wel. Met deze uitbreiding geven we als gemeente uitvoering aan de wettelijke zorgplicht die we hebben op basis van de Wet Dieren en de Omgevingswet. De financiële middelen voor de uitvoering van bovenwettelijke taken (structureel € 70.000 vanaf 2025 en in de jaren 2026 en 2027 incidenteel € 20.000) zoals voorgesteld in het raadsvoorstel 'Vaststellen Dierenwelzijnsbeleid' , zijn niet opgenomen in deze perspectiefnota.
3. Ambities Openbare ruimte (onderhoud)
De lasten zijn vanaf 2026 structureel € 200.000 hoger dan begroot om de extra vergroeningsmaatregelen die in het kader van MGO (Middelgroot Onderhoud) worden uitgevoerd te bekostigen. Bijvoorbeeld als een school het plein gaat vergroenen en wij dat aanvullend in openbaar gebied doen, of bij het vernieuwen van een winkelcentrum wordt vernieuwd waarbij wij de openbare ruimte opknappen.
4. Chemours-PFAS
De lasten zijn structureel € 280.000 hoger dan begroot, omdat de ontwikkelingen in het dossier Chemours gedurende een aantal jaren aanzienlijk meer noodzakelijke inzet vragen van de organisatie en externe adviseurs en omdat deze kosten niet ten laste gebracht kunnen worden van de Specifieke Uitkering Buitenproportionele opgaven PFAS omdat ze op basis van rechterlijke uitspraak niet verhaalbaar zijn.
5. Walstroomvoorzieningen
De lasten voor walstroomvoorzieningen zijn in 2024 € 110.000 en in 2025 en 2026 € 80.000 hoger dan begroot, omdat de walstroomkasten verouderd zijn en de beheerkosten zijn gestegen door meer storingen en de noodzakelijke vervanging van verouderde modems.
Het tekort neemt in 2025 met ca. € 30.000 af, omdat Dordrecht de tarieven in lijn zal brengen met de (verhoogde) tarieven die het havenbedrijf Rotterdam hanteert.
6. Kiltunnel restitutie
De baten zijn in de jaren 2024 t/m 2026 € 480.000 lager dan begroot, omdat de in de begroting opgevoerde jaarlijkse uitkering aan de deelnemers van het Wegschap 'Kiltunnel' niet gedragen wordt door een bestuursbesluit van de Kiltunnel zelf en doordat dit juridisch belemmerd wordt. In dit bedrag is de vervallen jaarlijkse bijdrage aan de Kiltunnel verrekend.
7. Bomenprogramma
De lasten zijn incidenteel € 650.000 hoger dan begroot in het jaar 2026, om het bomenprogramma tot en met 2026 op scenario C uit te kunnen voeren. Scenario C is het laagste niveau waarbij de kosten (in euro’s) en de baten (zoals de ecosysteemwaarden) die de bomen opleveren, nog positief uitvallen. Met andere woorden: de baten rechtvaardigen de kosten nog. Op deze wijze worden de gezonde goed presterende bomen in stand gehouden en geldt een uitstervingsbeleid voor het beheer van de oude, grote, zieke en snoeibehoeftige bomen.
8. Kademuren
De lasten van het krediet Havens Kademuren worden verhoogd met € 2.683.000 in jaar 2025 omdat de geplande projecten door onvoorziene omstandigheden (bijvoorbeeld obstakels) en tegenvallers niet kunnen worden afgerond zoals beoogd, en een andere aanpak noodzakelijk is.
De hieruit voortvloeiende structurele kapitaallasten bedragen vanaf 2025 jaarlijks € 90.000.
9. Wantij-west
Het krediet voor de uitvoering van het ontwikkelplan Wantij-west wordt verhoogd met € 850.000 waarmee co-financiering van rijksmiddelen vanuit de onlangs verkregen regiodeal kan worden aangetrokken. Daarmee kan uitvoering gegeven worden aan de realisatie van ontwikkelplan wantij-west en onderdelen van onder andere de wandelroute en vergroening van het gebied. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen structureel € 40.000 vanaf 2026. Afhankelijk van het tempo van gereedkomen van het project start de kapitaallast mogelijk al in 2025.
10. Dagrecreatiecentrum NDB
De kredieten voor het 'Dagrecreatieterrein in de Nieuwe Dordtse Biesbosch' worden verhoogd met € 250.000 (2025), € 1.000.000 (2026) en € 750.000 (2027), zodat uitvoering gegeven kan worden aan de aanleg van het terrein. In eerdere raadsbesluiten over de planontwikkeling was nog geen uitvoeringskrediet aangevraagd. Voor dit te ontwikkelen gebied van 40 ha. zijn door de provincie gronden overgedragen. Stadsbrede participatie en coproductie met omwonenden vindt in opdracht van de gemeenteraad dit jaar plaats. Het recreatiegebied is nodig om te kunnen voorzien in de toenemende behoefte van de groeiende stad. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen € 10.000 (2026), € 60.000 (2027) en vanaf 2028 structureel € 90.000.
11. Waterkraan fase 2
De kredieten voor Waterkraan fase 2 worden opgehoogd met € 405.000 in 2025, € 300.000 in 2026 en in 2027 € 300.000, omdat er in de samenwerking met WSHD bestuurlijk afspraken zijn gemaakt om gezamenlijk ieder 50% bij te dragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Bovendien is deze investering noodzakelijk voor de Kader Richtlijn Water in 2027. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen € 10.000 in 2026, € 15.000 in 2027 en € 20.000 in 2028 en verder.
12. Walstroomkasten
Het krediet voor Walstroomkasten wordt verhoogd met € 250.000 in 2025 en met € 750.000 in 2026 omdat we willen voorkomen wordt dat schippers geen gebruik kunnen maken van de gemeentelijke walstroomvoorziening en hun aggregaten moeten aanzetten met onvermijdelijke geluidshinder en milieuoverlast als gevolg. Dit is onder andere het geval bij de walstroomkasten aan de Buitewalevest, Merwekade, Wantijkade en de Touwslagerstraat. Met de investering verbeteren of vernieuwen we de walstroomfaciliteiten waardoor beheerkosten, storingen en veroudering afnemen. Bovendien houden we zo onze dienstverlening richting de binnenvaart op orde, beperken we overlast en behalen we onze ambities met betrekking tot duurzaamheid, schone lucht, stikstof en geluid. Er vindt afstemming plaats over de investering met de regiogemeenten waarvoor Dordrecht de walstroomkasten faciliteert. De hieruit voortvloeiende kapitaallasten bedragen € 20.000 in 2026 en structureel € 80.000 vanaf 2027.
13. Indexaties uitgaven en inkomsten
De bedragen voor indexaties op uitgaven en inkomsten zijn opgesplitst naar de programma's. Dit geeft inzicht in het beslag dat ieder programma legt op deze middelen, c.q. wat er vanuit het programma aan extra inkomsten wordt gegenereerd door indexatie.
Administratief neutrale ontwikkelingen
14. Administratief neutrale ontwikkelingen
Neutrale ontwikkelingen (enkel effect tussen en/of binnen programma's) zijn apart inzichtelijk gemaakt. Budgetneutrale wijzigingen leiden op totaal begrotingsniveau niet tot resultaatafwijkingen op de baten of lasten. Wel kan er een budgettair effect tussen de programma's optreden, bijvoorbeeld als gevolg van verschuivingen, echter in totaal hebben deze verschuivingen geen effect op het financieel perspectief. Voor saldoneutrale ontwikkelingen waar een reserve of voorziening mee gemoeid is, is in het raadsvoorstel een beslispunt opgenomen. Deze ontwikkelingen zijn in de bijlagen bij deze perspectiefnota opgenomen.
Ombuigingen
15. Bouwdepot uitkomende bouwmaterialen openbare ruimte
Nu worden alle materialen die bij een herinrichting niet direct bruikbaar zijn eigendom van de aannemer. Wanneer de materialen eigendom worden van de gemeente kunnen we deze opslaan. Dit maakt het mogelijk om te besparen en recyclen (minder kosten en minder CO2-uitstoot). De opbrengst is afhankelijk van het project. De genoemde opbrengst is een zeer grove schatting. De kosten (voor depot en beheer) en opbrengsten (besparing op materialen) moeten we nader onderzoeken.
16. In één keer dichtstraten na rioolvervanging
Nu wordt bij rioolvervanging eerst de straat tijdelijk dicht gestraat en richten we de straat na één jaar inklinken definitief in. Als we de straat zorgvuldiger dichtmaken en goed toezicht daarop houden is het mogelijk om de straat direct nieuw aan te leggen. Dit betekent meer kosten bij het verdichten en het toezicht, maar geen kosten voor het opnieuw opstarten van het project na één jaar. Waarschijnlijk is dit niet overal mogelijk, zeker niet als riool erg diep ligt. De verwachting is dat er jaarlijks minder investeringskrediet nodig is, waardoor er minder kapitaallasten zijn.
17. Rioolvervanging in de vorm van 'relining'
In plaats van een bestaand riool te vervangen kunnen we het versterken en dichtmaken door te "relinen" (gebruik van een nylon kous die uithardt). We kunnen bij "relining" van een gemengd riool geen gescheiden riool maken terwijl dit in het licht van klimaatverandering wel wenselijk is. Het kan daarom alleen op die plekken waar geen ruimte is voor gescheiden riool (vaak in centrum of vooroorlogse gebieden) of waar al een gescheiden riool ligt (dit is alleen in de nieuwste wijken en daar is rioolvervanging voorlopig niet aan de orde). De verwachting is dat er jaarlijks minder investeringskrediet nodig is, waardoor er minder kapitaallasten zijn.
18. Samenvoegen exploitatiemiddelen voor groot en middelgroot onderhoud wegen
Het resultaat van deze ombuiging is dat de exploitatiemiddelen voor groot onderhoud en middelgroot onderhoud aan wegen worden samengevoegd. Voor groot onderhoud activeren we vanaf € 100.000 per project. De middelen voor middelgroot onderhoud zijn bestemd voor projecten tot € 100.000. Het aantal projecten dat past binnen dit exploitatiebudget meerjarig onderhoudsprogramma is gering. Het voorstel is om, naast de samenvoeging, het totaalbudget van € 250.000 te verlagen met € 100.000.
19. Aframen krediet wegenonderhoud
We ramen realistischer door de begroting in overeenstemming te brengen met de uitvoeringskracht voor het wegenonderhoud.
20. Vorstschade en gladheidsbestrijding
We verlagen structureel het budget voor gladheidsbestrijding en vorstschade. De afgelopen jaren is er structureel over op deze budgetten.
21. Optimaliseren reclameopbrengsten in de openbare ruimte
We optimaliseren onze inkomsten voor reclame in de openbare ruimte binnen onze nieuwe contracten.
22. Reëler begroten inkomsten kabels en leidingen
Door onder andere de groeiagenda en de energietransitie ontvangen we meer inkomsten voor sleuven, kabels en leidingen. We verwerken dit structureel in de begroting.