Bedragen x € 1.000 | ||||||
Programma 4 Gezond, Sociaal & Zorgzaam Dordrecht | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | |
. | saldo | saldo | saldo | saldo | saldo | |
Ontwikkelingen met effect op financieel perspectief | ||||||
1. | Regionale Jeugdhulp | -2.700 | -3.900 | -4.900 | -4.900 | -4.900 |
2. | Nieuwe contractperiode Dordtpas | 0 | 0 | 0 | -490 | -490 |
3. | Sportboulevard (dotatie onderhoudsvoorziening) | -1.840 | -1.000 | 0 | 0 | 0 |
dekking uit Algemene Reserve | 840 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
4. | GR Sociaal - lasten | -4.340 | -7.085 | -8.685 | -8.680 | -8.780 |
GR Sociaal - baten | 3.540 | 4.985 | 4.985 | 4.580 | 4.580 | |
5. | GR Dienst Jeud & Gezondheid | 0 | -390 | -90 | -90 | -90 |
. | ||||||
6. | Indexaties | |||||
Indexaties uitgaven | -4.350 | -11.125 | -11.215 | -11.085 | -11.085 | |
Indexaties inkomsten | 0 | 240 | 240 | 240 | 240 | |
. | ||||||
Administratief neutrale ontwikkelingen | ||||||
7. | Totaal administratief neutrale ontwikkelingen | -365 | -235 | -35 | -35 | -35 |
. | ||||||
Ombuigingen | ||||||
8. | Aanpak fraude in het zorgdomein | 0 | 250 | 500 | 500 | 500 |
9. | Wachtlijst en wachtlijstbeleid | 0 | 0 | 100 | 200 | 400 |
10. | Eigen bijdrage WMO | 0 | 0 | 50 | 100 | 150 |
11. | Taskforce passende zorg | 0 | 550 | 2.000 | 2.000 | 2.000 |
Wijziging saldo programma | -9.215 | -18.260 | -17.050 | -17.660 | -17.510 | |
. | ||||||
hogere lasten: - en lagere lasten: + | ||||||
hogere baten: + en lagere baten: - | ||||||
reserve onttrekking t.g.v. exploitatie: + | ||||||
reserve dotatie t.l.v. exploitatie: - | ||||||
Ontwikkelingen met effect op financieel perspectief
1. Regionale Jeugdhulp
De lasten zijn structureel € 2.700.000 hoger dan begroot en lopen verder op met € 4.900.000 vanaf 2026, omdat we een stijging in de intensiteit en complexiteit van jeugdhulptrajecten en daarmee een stijging in de uitgaven aan jeugdhulp zien.
- de kosten voor jongeren met verblijf nemen toe (ook door de afbouw van Jeugdzorg Plus naar kleinschalige woonvoorzieningen).
- de kosten voor gesloten plaatsing zijn toegenomen door de wijziging van de regionale kostenverdeelsleutel naar daadwerkelijk verbruik.
- het aanpassen van het woonplaatsbeginsel heeft geleid tot meer duurdere zorg-vragende cliënten.
- nog niet alle ingezette besparingsmaatregelen hebben het beoogde financiële effect.
We beogen de stijgende lijn aan uitgaven af te vlakken. Hiertoe hebben we in 2023 gewerkt aan een integrale visie voor het sociaal domein . De visie vormt het gemeentelijke sturingsinstrument om ervoor te zorgen dat inwoners in de meest kwetsbare situaties hulp krijgen, nu en in de toekomst. Ook regionaal, in de regio Zuid-Holland Zuid, werken we samen om de uitgaven in de jeugdhulp te verminderen en de kwaliteit van jeugdhulp te verbeteren. In september 2022 hebben de tien gemeenten uit de regio Zuid-Holland Zuid een meervoudig lokaal programma vastgesteld: Werk voor de Jeugd . En we monitoren het daadwerkelijke besparingspotentieel (lees: rendement) van de in gang gezette besparingsmaatregelen, zoals jeugdhulp naar voren en de inzet van praktijkondersteuners GGZ-Jeugd bij huisartsen.
Voornoemde bedragen kunnen wijzigen als gevolg van de 1e bestuursrapportage 2024 van de GR dienst Gezondheid & Jeugd, de Dordtse zienswijze op de ontwerpbegroting 2025 en de Meicirculaire 2024. Voorts wijzen wij u erop, dat genoemde bedragen exclusief inflatiecorrectie (i.c. € 1.093.000 in 2024 en € 3.191.000 vanaf 2025) zijn. Deze inflatiecorrectie is opgenomen bij de post Indexaties uitgaven.
2. Nieuwe contractperiode Dordtpas
De lasten zijn vanaf 2027 € 490.000 hoger dan begroot, als we de Dordtpas opnieuw Europees aanbesteden voor een periode van 4 jaar. Het contract met de huidige aanbieder van de Dordtpas loopt tot en met 2025. Uiterlijk eind 2024 dient een nieuwe Europese aanbesteding c.q. verlenging plaats te vinden met een contract-ingangsdatum van 1 januari 2026. De uitvoeringskosten van de Dordtpas zijn - via het Politiek Akkoord - in 2026 gedekt. Er zijn nog geen middelen voor de uitvoeringskosten in de daaropvolgende jaren 2027, 2028 en 2029 (i.c. contractperiode 2026-2029 exclusief verlenging) toegekend. We zetten in op continuering van de Dordtpas om 1) diverse minimaregelingen (zoals SMS kinderfonds en gratis OV voor minima) te kunnen uitvoeren, 2) mantelzorgers te waarderen, 3) vrijwilligers te waarderen, 4) 'Meer kinderen sporten en bewegen' te kunnen uitvoeren en 5) de participatie van zowel minima als overige doelgroepen in onze stad te bevorderen.
Tegelijkertijd onderzoeken we of het huidige contract mogelijk met één jaar verlengd kan worden. In die situatie zijn vooralsnog geen extra middelen nodig, omdat het Politiek Akkoord voorziet in verlenging in jaarschijf 2026.
3. Sportboulevard – dotatie onderhoudsvoorziening
Het meerjarenonderhoudsplan (MJOP) moet tenminste eenmaal per 5 jaar opnieuw worden vastgesteld. Hierdoor zijn voor de korte termijn extra middelen benodigd.
Deze verhoging wordt veroorzaakt door de excessieve bouwkostenstijging de afgelopen jaren en de noodzaak om een aantal onderdelen vroegtijdig te vervangen. Als gevolg van deze stijging moet de dotatie aan de onderhoudsvoorziening met € 1.840.000 in 2024 en € 1.000.000 in 2025 worden verhoogd om deze niet onder € 0 te laten lopen wanneer het noodzakelijke planmatig onderhoud wordt uitgevoerd. Bij het afrekenen van het uitgevoerde onderhoud landt het contract- en correctief onderhoud in de exploitatie. Het contract- en correctief onderhoud voor 2023 bedraagt € 840.000 en landt (extra) in 2024. Voorgesteld wordt dit te dekken de Algemene Reserve.
4. GR Sociaal
De lasten zijn incidenteel € 405.000 en structureel € 3.935.000 hoger dan begroot (en oplopend naar € 8.780.000 in 2028). Deze verhoging wordt door een veelheid van factoren veroorzaakt waarvan de belangrijkste zijn:
- de gemiddelde bijstandsuitkering is toegenomen door stijging van het wettelijk minimum loon per 1 januari 2023, waaraan de hoogte van de uitkeringen zijn gekoppeld. Verder stijgt het aantal bijstandsklanten beperkt.
- de vraag naar WMO-voorzieningen neemt toe door onder andere dubbele vergrijzing (het aandeel ouderen én onze levensverwachting neemt toe). Verder heeft het Rijk ons gekort voor de beoogde voordelige effecten van de geplande invoering van de inkomensafhankelijke eigen bijdrage vanaf 2026. De GR Sociaal heeft hiervoor geen dalend effect in de kosten van haar ontwerp Begroting 2025 opgenomen en verwacht dat dit beperkt zal zijn. In onze concept zienswijze op die begroting is gevraagd om het kosten-effect in te schatten en te verwerken in de definitieve begroting van GR Sociaal. Als de GR Sociaal dit doet, kan alsnog een (beperkte) lastenverlaging in onze Begroting 2025 worden verwerkt.
- het gebruik en bereik van minimaregelingen verandert.
- de inzet van GR Sociaal t/m 2026 voor de hersteloperatie kinderopvangtoeslag (KOT) langer duurt dan verwacht.
De baten zijn incidenteel € 405.000 en structureel € 3.135.000 hoger dan begroot (en lopen op naar € 4.580.000 in 2028):
- omdat we meer Rijksmiddelen verwachte te ontvangen om de uitkeringen aan bijstandsgerechtigden te kunnen betalen.
- omdat we een incidentele Rijkscompensatie voor de inzet op KOT in 2024 t/m 2026 verwachten.
Genoemde bedragen zijn gebaseerd op de voorjaarsbrief 2024 en de ontwerpbegroting 2025 van de GR Sociaal. Bedragen kunnen wijzigen door de Dordtse zienswijze op voornoemde P&C-documenten en de Meicirculaire 2024. Voorts wijzen wij u erop, dat genoemde bedragen exclusief inflatiecorrectie (i.c. € 3.040.000 in 2024 en € 5.845.000 vanaf 2025) zijn. Deze inflatiecorrectie is opgenomen bij de post indexaties uitgaven.
5. GR Dienst Jeugd en Gezondheid
De lasten zijn in 2025 € 390.000 en daarna structureel € 90.000 hoger dan begroot:
- de publieke gezondheid intensiveert door versterking van de organisatie voor pandemische paraatheid GGD'en, professionalisering tuberculosebestrijding en extra inzet op gezondheidskundige advisering voor gevaarlijke stoffen.
- de vraag naar dienstverlening bij Meldpunt Zorg & Overlast en Veilig Thuis groeit. Hierdoor wil de GR dienst Gezondheid & Jeugd extra personeel in 2025 inzetten.
- de GR dienst Gezondheid & Jeugd versterkt haar financiële functie.
Voornoemde bedragen zijn ontleend aan de ontwerpbegroting 2025 van de GR dienst Gezondheid & Jeugd, waarop een zienswijze wordt uitgebracht. Vooruitlopend op de besluitvorming van de Dordtse gemeenteraad en het Algemeen Bestuur van de GR dienst Gezondheid & Jeugd verwerken we de verhoogde inwonerbijdrage al in het meerjarenperspectief van onze perspectiefnota. De zienswijzeprocedure kan echter tot andere besluiten rondom de beleidsvoorstellen en dus tot andere kosten leiden.
6. Indexaties uitgaven en inkomsten
De bedragen voor indexaties op uitgaven en inkomsten zijn opgesplitst naar de programma's. Dit geeft inzicht in het beslag dat ieder programma legt op deze middelen, c.q. wat er vanuit het programma aan extra inkomsten wordt gegenereerd door indexatie.
Administratief neutrale ontwikkelingen
7. Administratief neutrale ontwikkelingen
Neutrale ontwikkelingen (enkel effect tussen en/of binnen programma's) zijn apart inzichtelijk gemaakt. Budgetneutrale wijzigingen leiden op totaal begrotingsniveau niet tot resultaatafwijkingen op de baten of lasten. Wel kan er een budgettair effect tussen de programma's optreden, bijvoorbeeld als gevolg van verschuivingen, echter in totaal hebben deze verschuivingen geen effect op het financieel perspectief. Voor saldoneutrale ontwikkelingen waar een reserve of voorziening mee gemoeid is, is in het raadsvoorstel een beslispunt opgenomen. Deze ontwikkelingen zijn in de bijlagen bij deze perspectiefnota opgenomen.
Ombuigingen
8. Aanpak fraude in het zorgdomein
Er is met een zekere regelmaat sprake van fraude in het zorgdomein. Landelijk is er inmiddels een Proeftuin Aanpak Zorgfraude, waarin gemeenten ervaringen en expertise delen. We sluiten ons hierbij aan en zetten in op een gedragen aanpak. Zorgaanbieders worden beter gescreend, onrechtmatig verkregen gelden worden teruggevorderd en er wordt tegengegaan dat organisaties woekerwinsten boeken. Uit ervaringen elders blijkt dat de (voor)investering in deze aanpak zichzelf ruimschoots terugverdient.
9. Wachtlijst en wachtlijstbeleid
We voeren bij de toegang van Dordrecht Sociaal en (sommige vormen van) hulp binnen de WMO en Jeugdwet een wachtlijst in met wachtlijstbeleid. Dit heeft twee doelen: het besparen op de capaciteit én beter sturen op dat de hulp terecht komt bij de inwoners in de meest kwetsbare situaties. Met wachtlijstbeleid kunnen deze inwoners voorrang krijgen. Zeker met het oog op de toekomst, gezien de stijgende hulpvraag en tekort op de arbeidsmarkt, kunnen we met deze maatregel beter garanderen dat kwalitatief goede hulp terecht blijft komen bij de inwoners die het echt nodig hebben.
10. Eigen bijdrage WMO
Als gemeente vragen we al een vergoeding (eigen bijdrage in de wettekst) voor sommige algemene voorzieningen jeugd en WMO, zoals nu bij de wasservice en de zorgoppas. Inwoners met voldoende draagkracht betalen een eigen bijdrage (nooit hoger dan de kostprijs) voor het gebruik van bepaalde algemene voorzieningen. We willen dit uitbreiden. In 2024 onderzoeken we welke algemene voorzieningen hiervoor in aanmerking komen. Voor minima kunnen we een korting geven op deze vergoeding.
11. Taskforce passende zorg
We zien het gebruik van sommige soorten hulp in Dordrecht namelijk afwijken van het Nederlands gemiddelde (bijvoorbeeld bij dyslexie). De Taskforce passende zorg is een team van vakexperts (inhoudelijk en juridisch) dat, op basis van een uitgebreide data-analyse, kijkt of dit terecht is, of er wellicht lichter aanbod ontbreekt of dat er sprake is van upcoding (een administratief proces waarin de vraag van de inwoner zwaarder wordt ingeboekt door de zorgaanbieder dan het daadwerkelijk is). De Taskforce kan goed professionele tegenkracht bieden aan gespecialiseerde aanbieders. Daarnaast bekijkt de Taskforce de overschrijdingen van het normenkader jeugd op rechtmatigheid en of de zorg passend is voor jeugdigen (intensiteit en lengte). De Taskforce kan ook ruggespraak bieden voor professionals in de toegang.